Zasiłek opiekuńczy ZUS – kto ma do niego prawo i ile wynosi?

Zasiłek opiekuńczy to specjalne świadczenie, które przysługuje osobom sprawującym opiekę nad chorymi dziećmi lub innymi członkami rodziny, którzy tego wymagają, a z tego powodu wykonywanie ich obowiązków zawodowych nie jest możliwe. Z zasiłku opiekuńczego można także korzystać w kilku innych sytuacjach. Warto zapoznać się z najważniejszymi informacjami na ten temat.

Ogólne informacje związane z zasiłkiem opiekuńczym

Przede wszystkim należy zaznaczyć, że zasiłek opiekuńczy to świadczenie, które jest wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Podstawą do jego wypłacenia jest ustawa o świadczeniach pieniężnych związanych z ubezpieczeniem społecznym. 

O taki zasiłek może więc wystąpić osoba ubezpieczona, która musi zaopiekować się dzieckiem lub innym chorym krewnym. Na przykład małżonkiem, rodzicem, ojczymem, macochą, dziadkami, wnukami, teściami, rodzeństwem czy nie swoimi dziećmi, które nie ukończyły 14 roku życia, a pozostają w tym samym gospodarstwie domowym.

Można także ubiegać się o zasiłek opiekuńczy z powodu konieczności podjęcia opieki nad zdrowym dzieckiem, które nie ukończyło 8 roku życia jeśli nastąpiła jedna z poniższych okoliczności:

  1. Z nieprzewidzianych powodów nagle zamknięto żłobek, przedszkole lub szkołę,
  2. zatrudniona opiekunka się rozchorowała,
  3. poród rodzica dziecka,
  4. choroby osoby, która sprawuje opiekę nad dzieckiem
  5. pobyt małżonka lub rodzica, który opiekuje się danym dzieckiem w szpitalu.

Warto zaznaczyć, że zgodnie z obowiązującymi przepisami zasiłek opiekuńczy przysługuje jedynie na 60 dni w roku. Jeżeli chodzi o dzieci starsze niż ustalone wymogi, okres ten ulega znacznemu skróceniu.

Ile wynosi zasiłek opiekuńczy i kto może z niego skorzystać?

Aktualnie wysokość zasiłku opiekuńczego wynosi 80% wynagrodzenia z ostatniego roku. Świadczenie jest wypłacane za każdy dzień opieki, w co wliczają się także dni, które ustawowo są wolne od pracy. Warto także zaznaczyć, że w przypadku pracowników, którzy są zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin, wysokość zasiłku nie może być mniejsza niż minimalne wynagrodzenie pomniejszona o 13%.

Zgodnie z informacjami zawartymi we wcześniej wspomnianej ustawie, zasiłek opiekuńczy przysługuje pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę, osobom, które są członkami rolniczej spółdzielni lub koła rolniczego. Także tym, którzy wykonują pracę o charakterze nakładczym, czy tym, którzy pracują w oparciu o umowy agencyjne i umowy zlecenie. Również osobom, które prowadzą własną działalność pozarolniczą.

Prawo do pobierania zasiłku przysługuje i matce i ojcu.

Jakie dokumenty są potrzebne, aby móc otrzymać zasiłek opiekuńczy?

Aby móc otrzymać zasiłek opiekuńczy przede wszystkim konieczne jest uzyskanie zwolnienia lekarskiego. Ponadto należy złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych specjalny wniosek Z15A – dotyczący opieki nad dzieckiem lub Z15B – jeśli chodzi o opiekę nad innym członkiem rodziny.

Dużym ułatwieniem jest to, że formularz można złożyć nie tylko w klasycznej wersji papierowej, ale także można to załatwić drogą elektroniczną. W Internecie znajdziemy przydatne wskazówki dotyczące tego w jaki sposób wypełnia się wniosek. Może się okazać, że w niektórych, szczególnych sytuacjach ZUS będzie wymagał dostarczenia dodatkowych dokumentów.

W wyniku dzieci, którym przyznano orzeczenia o niepełnosprawności, granice wiekowe są odpowiednio przesunięte. Sama wysokość zasiłku jest wyliczana w oparciu o normalne zasady.

Ważne jest także to, że istnieje możliwość wypłacenia dodatkowego zasiłku opiekuńczego na dziecko z KRUSu.

Kiedy zasiłek opiekuńczy nie zostanie wypłacony?

Istnieją sytuację, w których osoba ubiegająca się o wypłacenie zasiłku opiekuńczego spotka się z odmową. Przede wszystkim może się tak zdarzyć, gdy dany pracownik ma prawo do pobierania wynagrodzenia w oparciu o szczegółowe przepisy. Kolejną okolicznością jest korzystanie z bezpłatnego urlopu lub urlopu wychowawczego. Zasiłek nie przysługuje także, gdy dana osoba jest tymczasowo aresztowana lub przebywa w zakładzie karnym w wyniku kary pozbawienia wolności. Oczywistym powodem odmowy wypłacenia świadczenia jest także przedstawienie sfałszowanego zaświadczenia lekarskiego.

Utrata prawa do zasiłku

Kobieta na którą córka pobiera zasiłek opiekuńczy
Źródło: Pexels.com

Może się także zdarzyć tak, że pracownik utraci prawo do otrzymywania zasiłku, w czasie, w którym już go otrzymuje. Jeżeli okaże się, że wykorzystuje czas przeznaczony na opiekę w sposób niezgodny np. wykonując inną pracę zarobkową.

Zasiłku nie otrzymuje się także, jeśli dziecko ma więcej niż 2 lata, a w gospodarstwie domowym mieszkają inne osoby, które mogą sprawować nad nim opiekę.

Zasiłek opiekuńczy to jedna z bardziej popularnych i przydatnych form wsparcia finansowego, które wykorzystuje się, aby pełnić opiekę nad chorym dzieckiem lub innym członkiem rodziny. Aby otrzymać to świadczenie należy spełnić wszystkie założenia określone przez przepisy. Kolejno złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych właściwe dokumenty. Wysokość zasiłku jest obliczana według odgórnie ustalonych, stałych zasad.